Choroby jamy ustnej (w tym choroby zębów i przyzębia) stanowią jedne z najczęstszych i najważniejszych problemów zdrowotnych diagnozowanych u zwierząt w Wielkiej Brytanii i Europie. Skuteczne leczenie tych problemów jest istotną częścią weterynaryjnej opieki zdrowotnej. Bardzo ważnym elementem leczenia to profesjonalnie wykonane badanie stomatologiczne i zabieg profilaktyczny obejmujący usunięcie osadów nazębnych oraz polerowanie koron zębowych.
(Oświadczenie zostało zaakceptowane 11 września 2013 roku przez Sekcję Stomatologii PSLWMZ a także przez wymienione pod tekstem organizacje)
Najważniejszym obszarem badania i usuwania osadów nazębnych to rowek dziąsłowy i ewentualne kieszenie przyzębia. Jest to obszar poniżej linii dziąseł wokół zębów. Delikatne tkanki przyzębia mocujące ząb do zębodołu łatwo ulegają uszkodzeniu. Takie uszkodzenie prowadzi do powstania stanu zapalnego, bólu i utraty zębów.
Usuwanie osadów nazębnych wymaga stosowanie ostrych narzędzi i/lub ultradźwiękowych urządzeń chłodzonych prysznicem wodnym. Nagłe i niekontrolowane ruchy głowy podczas usuwania osadów mogą łatwo spowodować uszkodzenia przyzębia. Skaling poniżej linii dziąseł jest zawsze trudny i wymaga precyzji. Jest to możliwe do wykonania bez znieczulenia ogólnego u człowieka, w oparciu o świadomą tolerancję i współpracę leczonego z leczącym. Przytomne zwierzęta zwykle niechętnie pozostają nieruchome, w czasie wykonywania różnych zabiegów.
Samo usunięcie widocznego naddziąsłowego kamienia nazębnego jest nieistotne w leczeniu chorób przyzębia. Jedynym efektem takiego "zabiegu" jest poprawa wyglądu uzębienia zaś groźne jest tworzenie fałszywego poczucia, że wykonało się coś ważnego i poprawiającego stan zdrowia. W ten sposób często opóźnia się moment wykonania skutecznego leczenia, które może być przeprowadzone przez kompetentnego lekarza weterynarii.
Wiele z możliwych patologii jamy ustnej może być zdiagnozowane jedynie w trakcie dokładnego badania w znieczuleniu ogólnym. Niektórych struktur po prostu nie da się zbadać u przytomnego pacjenta. Wczesne formy chorób nowotworowych da się wykryć tylko, gdy zwierzę jest znieczulone. Opóźnienie w rozpoznaniu tych problemów może oznaczać, że stają się one znacznie trudniejsze lub nawet niemożliwe do wyleczenia. Badanie radiologiczne jest niezbędne w diagnostyce chorób jamy ustnej. Dobrej jakości radiogramy uzębienia można wykonać jedynie w znieczuleniu ogólnym.
Nowoczesne procedury anestezjologiczne wraz z właściwym monitorowaniem stanu pacjenta noszą bardzo niski poziom ryzyka. Generalnie rzecz biorąc, korzyści skutecznego leczenia stomatologicznego i przyzębia znacznie przewyższają ryzyko znieczulenia. Korzystanie ze znieczulenia wziewnego, w którym rurka dotchawicza dostarcza gazu znieczulającego bezpośrednio do tchawicy chroni pacjenta przed wdychaniem zanieczyszczeń powstających w trakcie usuwania osadów nazębnych.
Podsumowując, w trakcie "zabiegów stomatologicznych wykonywanych bez znieczulenia":
- Nie da się wykonać dokładnego badania jamy ustnej i niezwykle ważne informacje mogą być pominięte lub ich rozpoznanie jest opóźnione;
- Nie jest możliwe pełne i skuteczne oczyszczenie najważniejszych obszarów przyzębia z osadów nazębnych;
- Może dojść do uszkodzenia tkanek miękkich otaczających zęby;
- Może dojść do sytuacji będących w konsekwencji źródłem bólu i zakażenia;
- Nie da się wyleczyć chorób przyzębia a więc leczenie właściwe jest opóźnione do momentu przeprowadzenia odpowiedniej pielęgnacji jamy ustnej;
- Powstaje fałszywe przekonanie poprawy stanu pacjenta, chyba że właściciele zwierząt są świadomi, że efekty takiego działania są powierzchowne i pozorne.
Oświadczenie to zostało sygnowane przez:
- EVDC (European Veterinary Dental College)
- EVDS (European Veterinary Dental Society)
- FECAVA - Federation of European Companion Animal Veterinary Associations
- Dental Working Group in Polish Small Animal Veterinary Association (Sekcja Stomatologii PSLWMZ)
- British Veterinary Dental Society)
- Portuguese Society of Veterinary Dentistry (SPMEDVE - Sociedade Portuguesa de Medicina Estomatológico-dentária Veterinária e Experimental)
- Italian Society of Veterinary Dentistry and Oral Surgery (SIODOCOV - Societa' Italiana Di Odontostomatologia e Chirurgia Orale Veterinaria)
- Dental Working Group of the Netherlands (WVT - Werkgroep Veterinaire Tandheelkunde)
- Belgian-Dutch Scientific dental Society (NWTD - Nederlandstalige Wetenschappelijke Tandheelkundige Dierenartsenkring)
- German Veterinary Dental Society (DGT - Deutsche Gesellschaft für Tierzahnheilkunde)
- Swiss Society of Veterinary Dentistry - SSVD
- Czech Veterinary Dental Society - CVDS
- Austrian Society of Veterinary Dentistry (ÖEGTZ - Österreichische Gesellschaft für Tierzahnheilkunde)
- Spanish Veterinary Dental Society (SEOVE - Sociedad espa?ola de odontología veterinaria)
- Romanian Society of Veterinary Dentistry (ARVS - Asociatia Romana Veterinara de Stomatologie)
- Hellenic Companion Animal Veterinary Society - HCAVS
- French Veterinary Dental Group (GEROS - Groupe d'Etude et de Recherche en Odontostomatologie)
- Slovenian Small Animal Veterinary Association (SZVMŽ - Slovensko združenje veterinarjev za male živali)
- Russian Small Animal Veterinary Association - RSAVA
- Sekcje Stomatologii Polskiego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt (PSLWMZ)
